Konferencja na UAM poświęcona pamięci prof. Danieli Sołowiej

Mimo krótkiego życia Pani Profesor wniosła znaczący wkład w rozwój zagadnień teoretycznych i aplikacyjnych z zakresu ekologii krajobrazu, geografii fizycznej, zarządzania środowiskiem, gospodarki przestrzennej oraz turystyki i rekreacji. Współpracowała Ona nie tylko z wieloma ośrodkami akademickimi w Polsce, ale także z urzędami administracji rządowej i samorządowej oraz instytucjami. Konferencja odbyła się pod patronatem honorowym Jej Magnificencji Rektor UAM prof. dr hab. Bogumiły Kaniewskiej, Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka oraz Prezydenta Miasta Poznania, Jacka Jaśkowiaka, a także szeregu instytucji i towarzystw: Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu, Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Komitetu Nauk Geograficznych PAN, Polskiej Organizacji Turystycznej, Towarzystwa Urbanistów Polskich Oddz. w Poznaniu, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Wielkopolskiej Izby Turystycznej, Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej, Wielkopolskiego Parku Narodowego, Polskiego Towarzystwa Geograficznego Oddz. w Poznaniu, Wiadomości Turystycznych i Geograficznego Laboratorium Turystyki. W wydarzeniu wzięli udział: rodzina Pani Profesor Danieli Sołowiej, 102 uczestników konferencji z wszystkich najważniejszych polskich ośrodków geograficznych (m.in. z Poznania: Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego; Krakowa - Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha; Warszawy: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk, Torunia – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Gdańska – Uniwersytet Gdański, Katowic – Uniwersytet Śląski, Wrocławia – Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Przyrodniczy; WSB Merito, Lublina – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Przyrodniczy; Bydgoszczy – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Olsztyna – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski; Szczecina –
Uniwersytet Szczeciński; Gdyni – Uniwersytet Morski; Leszna – Akademia Nauk Stosowanych im. J. A. Komeńskiego, Nowego Targu – Akademii Nauk Stosowanych), wielu gości – przyjaciół i współpracowników Pani Profesor oraz liczni pracownicy obu wydziałów geograficznych UAM w Poznaniu.

Po otwarciu konferencji przez Prorektora ds. Kadr i Szkół Doktorskich UAM prof. dr hab. Piotra Pawlucia oraz wystąpieniach: Dziekana Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych - prof. dr hab. Grzegorza Rachlewicza, Dziekana Wydziału Geografii Sołeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej - prof. dr hab. Pawła Churskiego, Dyrektora Instytutu Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego – prof. dr hab. Leszka Kolendowicza, swoje wspomnienia zaprezentowali przyjaciele i przyjaciółki Pani Profesor D. Sołowiej: prof. dr hab. Andrzej Kostrzewski, prof. dr hab. Tadeusz Stryjakiewicz. Helena Sosińska, Maria Mielcarek i Irena Kotwicka. Następnie Prorektor UAM prof. dr hab. Piotr Pawluć w towarzystwie Dziekanów obu Wydziałów geograficznych – prof. dr hab. Grzegorza Rachlewicza i proof. Dr hab. Pawła Churskiego uroczyście nadał sali nr 4 imię prof. UAM dr hab. Danieli Sołowiej.

Po tej uroczystości przystąpiono do obrad. Na konferencji wygłoszono 52 referaty oraz zaprezentowano 19 posterów. Referaty pogrupowano w 8 sesjach tematycznych:

- sesja A: Krajobraz w badaniach naukowych, prowadzący prof. dr hab. Andrzej Macias,
- sesja B: Ochrona krajobrazu – aspekty przyrodnicze i kulturowe, prowadzący dr hab. prof. UMK Rafał Kot,
- sesja C: Planowanie przestrzenne w praktyce, prowadzący dr hab. prof. UAM Łukasz Mikuła,
- sesja D: Turystyka i rekreacja w praktyce, prowadząca dr hab. prof. UW Małgorzata Durydiwka,
- sesja E: Planowanie krajobrazowe w teorii i praktyce, prowadzący dr hb. Prof. UJ Jarosław Balon,
- sesja F: Krajobraz w odbiorze społecznym, prowadząca dr hab. prof. UAM Sylwia Bródka,
- sesja G: Planowanie przestrzenne w praktyce, prowadząca dr hab. prof. UAM Lidia Mierzejewska,
- sesja H: Turystyka i rekreacja w praktyce, prowadzący dr hab. prof. UJ Mirosław Mika.

W referatach i posterach przedstawiony został najnowsze wyniki badań z zakresu ekologii krajobrazu, geografii, planowania przestrzennego oraz turystyki i rekreacji. Na koniec pierwszego dnia odbyła się sesja podsumowująca konferencję, którą poprowadziła dr hab. prof. UAM Alina Zajadacz. Podczas niej prowadzący poszczególne sesje omówili najciekawsze wnioski z poszczególnych sesji, a po nich nastąpiła ożywiona dyskusja.

W drugim dniu konferencji odbyły się warsztaty terenowe na terenie historycznych części Poznania, które poprowadził mgr Paweł Sowa, przewodnik turystyczny po tym mieście. W ich ramach uczestnicy konferencji mogli zaznajomić się z lokacją i historią Poznania, a także zwiedzić najważniejsze miejsca i obiektach Śródki, Ostrowa Tumskiego oraz Starego Miasta. W opinii uczestników konferencji wydarzenie to było niezwykle udane i owocne.

Nad stroną naukową konferencji czuwali: prof. dr hab. Grzegorz Rachlewicz, prof. dr hab. Paweł Churski, prof. da hab. Andrzej Macias, dr hab. prof. UAM Alina Zajadacz i dr hab. prof. UAM Sylwia Bródka. Z kolei za część organizacyjną konferencji odpowiadali: mgr Joanna Zdebko-Okońska, inż. Jacek Zwoliński i mgr Paweł Sowa.

Wspomnienie o Pani Prof. UAM dr hab. Danieli Sołowiej

Profesor Daniela Sołowiej (1948 – 2000) przyczyniła się do znaczącego rozwoju poznańskiej szkoły geografii kompleksowej. Prowadziła badania naukowe w zakresie ekologii krajobrazu, turystyki i rekreacji oraz fizjografii planistycznej. Jej aktywność oraz szerokie zainteresowania poznawcze wpłynęły na wzmocnienie roli i pozycji poznańskiego ośrodka geograficznego w kraju
i zagranicą. W działalności naukowej profesor Danieli Sołowiej szczególne miejsce zajmowały prace o teoretycznym i metodycznym charakterze dotyczące podziałów i klasyfikacji krajobrazu. Zasady i celowość wyznaczania jednostek krajobrazowych oraz charakterystyka ich zmienności przestrzennej stanowiły problematykę wielu publikacji z lat 1975-1990. Z kolei badania empiryczne koncentrowały się na roli jednostek krajobrazowych w analizach procesów przyrodniczych. Jednym z ważniejszych opracowań dotyczących tego zagadnienia jest wydana w 1982 roku monografia naukowa pt.: „Krajobrazy litogeochemiczne Kotliny Odolanowskiej”.

Profesor Daniela Sołowiej wiele uwagi poświęciła problematyce zastosowań ekologii krajobrazu. Praktyczny charakter mają opracowania związane z wykorzystaniem map i analiz krajobrazowych w planowaniu przestrzennym oraz zarządzaniu środowiskiem. Szczególną wartość naukową i dydaktyczną prezentuje opublikowana w 1987 roku monografia pt.: „Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka”, której drugie, poszerzone, wydanie ukazało się w 1992 roku. Ważnym osiągnięciem naukowym była również koncepcja syntez krajobrazowych wdrożona w ramach międzynarodowego projektu pt.: „Podstawy ekorozwoju „Zielonej Wstęgi Odra-Nysa”, którego wyniki zostały przedstawione w 1999 roku w monografii o tym samym tytule. Nowatorskie podejście do zrównoważonego kształtowania przestrzeni i funkcji oraz formułowania rekomendacji dla potrzeb ochrony przyrody i planowania strategicznego stało się podstawą wypracowania efektywnych metod współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym na poziomie regionalnym i lokalnym.

Zainteresowania Profesor Danieli Sołowiej ekologią turystyki i rekreacji zdecydowały o realizacji prac ukierunkowanych na ocenę wpływu czynników przyrodniczych na postrzeganie i użytkowanie przestrzeni turystycznej. Doskonałym przykładem są publikacje z lat 1985-1995 dotyczące modeli zagospodarowania turystycznego różnych obszarów funkcjonalnych z uwzględnieniem stanu środowiska przyrodniczego, naturalnej chłonności rekreacyjnej oraz głównych kierunków migracji turystycznych. Wymiernym efektem omawianych działań jest wydana w 1992 roku monografia naukowa pt.: „Weryfikacja ocen integralnych atrakcyjności środowiska przyrodniczego człowieka w wybranych systemach rekreacyjnych”. Szczególny walorem tych prac jest promowanie idei humanistycznych w analizach zjawisk turystyczno-rekreacyjnych.

Profesor Daniela Sołowiej była członkinią towarzystw i organizacji naukowych. Współpracowała z administracją publiczną w charakterze eksperta i doradcy. Była lubianym i docenianym nauczycielem akademickim, opiekunem naukowym studentów i doktorantów. Bibliografia prac Profesor Danieli Sołowiej obejmuje 108 pozycji naukowych, w tym ponad połowę stanowią prace samodzielne. Osobną grupę tworzą prace projektowe i ekspertyzy wykonywane na zamówienie otoczenia społeczno-gospodarczego (ponad 30 opracowań).

Pełna fotorelacja z konferencji >>>
(fot. Łukasz Halik, Andrzej Macias, Marta Kubacka)